เมื่อพูดถึงเรื่องของการประเมินผลงาน ก็คงเลี่ยงไม่ได้ที่ต้องมีการคิดถึงตัวชี้วัดผลงาน หรือที่เราเรียกกันจนติดปากว่า KPI เมื่อไหร่ที่เราต้องการที่จะวัดผลงานอย่างจริงจัง และลดการใช้ความรู้สึกของผู้ประเมินลง เราก็มักจะคิดถึงการใช้ KPI ในทันที
แต่จริงๆ แล้ว KPI ไม่ได้มีขึ้นเพื่อใช้ในการวัดผลงานเพียงอย่างเดียว ประโยชน์ของมัน มีมากกว่าแค่การเอามาตั้งเป็นเป้าหมายผลงานให้กับองค์กร หน่วยงาน และพนักงาน หลายองค์กรที่นำมาใช้เป็นเครื่องมือในการวัดผลแล้วก็จบไป
จริงๆ แล้ว KPI ยังสามารถนำมาใช้ประโยชน์อื่นๆ ในการบริหารจัดการเรื่องการทำงานได้อีกด้วย
- ใช้ในการตรวจสอบสถานะในการทำงาน ถ้าเรานำ KPI มาใช้ในการบริหารจัดการงาน เราจะสามารถใช้ KPI ในการตรวจสอบสถานะ ของการทำงานได้อย่างชัดเจน เช่น เป้าหมายกำหนดไว้เท่านี้ แต่หนึ่งเดือนผ่านไป เราทำผลงานได้เท่านี้ แปลว่าอะไร และต้องปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอะไร เพื่อที่จะทำให้สถานะในการทำงานอยู่ในเกณฑ์ที่กำหนดไว้ได้ หรือถ้ามันดีกว่า เราก็จะได้คิดต่อยอดออกไปว่า แล้วถ้าเราจะทำให้ดียิ่งขึ้นไปกว่านี้ จะต้องทำอย่างไรต่อไปบ้าง KPI ถ้าเรานำมาใช้ในมุมนี้ ก็จะได้ในมุมของการพัฒนาผลงาน พัฒนาวิธีการทำงานให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่องได้
- ใช้ในการสื่อสารสถานะในการทำงาน อีกประเด็นหนึ่งของการใช้ KPI ก็คือ เอามาใช้สำหรับการสื่อสารกับพนักงานในองค์กร หรือในทีมงาน ให้ทราบถึงสถานะของการทำงานว่าเป็นอย่างไร โดยเฉพาะงานที่ต้องอาศัยการทำงานเป็นทีม หัวหน้างาน ผู้จัดการ หรือผู้บริหาร สามารถนำ KPI มาเป็นเครื่องมือในการสื่อสารได้อย่างชัดเจนมากขึ้น แทนที่จะพูดลอย ๆ ด้วยความรู้สึกเพียงอย่างเดียว ซึ่งอาจจะดูไม่น่าเชื่อถือสักเท่าไหร่ แต่ถ้าเรามีข้อมูลตัวเลข ในด้านต่าง ๆ มีข้อมูลผลงานจริง ๆ ที่เกิดขึ้น แล้วเอาสิ่งเหล่านี้มาใช้สื่อสารกับพนักงาน เราก็จะได้ประโยชน์จาก KPI มากขึ้นไปอีก
- ใช้ในการวางแผน และจัดลำดับความสำคัญ เราสามารถใช้ KPI และเป้าหมายของผลงาน มาเป็นเครื่องมือในการพิจารณาถึงแผนงาน และวางลำดับความสำคัญของงานได้ เวลาที่พนักงานไม่รู้ว่า งานไหนควรทำก่อน ทำหลัง หรือตัดสินใจไม่ถูกว่า งานไหนที่เป็นงานสำคัญกว่ากัน KPI ก็เป็นเครื่องมือในการบอกพนักงาน และผู้จัดการได้ว่า ในการบริหารจัดการงานนั้น เขาควรให้ความสำคัญ และควรจัดลำดับความสำคัญของการทำงานอย่างไรบ้าง
- ใช้ในการประเมินผลงาน สุดท้ายก็คือ เอามาใช้ในการวัดและประเมินผลงานขององค์กร หน่วยงาน และพนักงาน อย่างที่เรามักจะใช้กันอยู่
- ใช้ในการวางแผนพัฒนาพนักงาน พอพูดถึงการพัฒนาพนักงาน เรามักจะมองไปที่ Competency โดยลืมไปกว่า KPI ก็สามารถนำมาใช้ในการพิจารณาวางแผนพัฒนาพนักงานได้เช่นกัน กล่าวคือ ถ้าเราเห็นว่า พนักงานยังทำงานได้ไม่ถึงเป้าหมาย หัวหน้าก็คงต้องมาพิจารณาหาสาเหตุ ร่วมกับพนักงาน ว่าพนักงานยังขาดความรู้ ทักษะ อะไรบ้าง จะต้องไปเสริมในเรื่องอะไรบ้าง เพื่อที่จะทำให้การทำงานออกมาแล้วได้ตามเป้าหมายที่กำหนดไว้
องค์กรส่วนใหญ่ เอา KPI มาใช้ แต่ก็ใช้ประโยชน์จากมันไม่เต็มที่ เอามาใช้แค่การวัดและประเมินผลงานตอนปลายปีเท่านั้น ทั้ง ๆ ที่เราสามารถนำมาใช้ประกอบการทำงานได้ทุกระยะ
เมื่อทราบดังนี้แล้ว บริษัทที่กำล้งใช้ KPI แค่เพียงการประเมินผลงาน ก็ควรจะหาวิธีการที่จะใช้ประโยชน์จากมันให้เต็มที่ ให้สมกับที่เหนื่อยวางระบบนี้มา
Credit : อาจารย์ประคัลภ์ ปัณฑพลังกูร